چاه آب چیست،حفاری چاه آب چگونه انجام میشود

حفاری چاه آب

 

” چاه آب با چه روشی حفاری میشود “

 

چاه آب گودالی است که انسان ها برای رسیدن به آب در زمین حفر می‌کنند.

چاه‌ آبی، آب خود را از سفره های زیر زمینی تهیه می‌کنند.

چاه خوب چاهی است که مقدار آب مورد نظر به مدتی نامحدود در ازاء کمترین هزینه از آن پمپاژ میشود.

برای رسیدن به چنین خواسته‌ای نیاز است که مشخصان هیدرولیکی

آکویفرو کار آئی هیدرولیکی از طریق تست‌های پمپاژ مورد محاسبه قرار گیرد.

برای شناخت بیشتر از سفره‌های آب زیرزمینی می‌توان با حفر چاه های مته‌ای و اندازه گیری سطح آب

این چاه ها در هر ماه (رتینگ) یک نگاه موقت از وضعیت سفره آب زیرزمینی ایجاد کرده

تا از اطلاعات آن برای محاسبه دیگر پارامترهای آبی استفاده کرد.

امروزه با پیشرفت علم و تجهیز شدن صنعت کشور به شیوه های نوین و دقیق، اتلاف وقت و هزینه به حداقل رسیده است.

صنعت کشاورزی و آبیاری هم به پیشرفت های خوبی در زمینه های حفر چاه آب دست یافته است.

یکی از تکنولوژی های این صنعت اختراع دستگاه حفاری چاه آب و فاضلاب است

حفر چاه های آب عمیق و نیمه عمیق با دستگاه حفاری چاه

مشخص کردن بهترین محل حفر چاه آب با دستگاه ژئوفیزیک

 

 

مهمترین نکات درباره انواع روشهای حفرچاه و حفاری چاه آب 

 

آب های زیرزمینی و آب های سطحی، از مهمترین ارکان “چرخه آب” یا “چرخه هیدرولوژی” (Hydrologic Cycle) به شمار می آیند

آب سطح زمین، توسط تبخیر وارد هوا شده و سپس به وسیله بارندگی باران یا برف مجدداً به آن برمیگردد

آب ناشی از بارندگی، یا بصورت آبهای جاری سطحی در می آیند و یا با نفوذ در زمین،

وارد سفره های آب زیرزمینی شده و از مناطلق مختلف و با فشار از مجراهای آزاد، مانند رودخانه، برکه و یا چاه های آب از زیر زمین خارج میشوند.

(به شکل زیر که مشاهده میکنید )

چاه آب

 

کیفیت آب های زیرزمینی، به نوع و مدت زمان تماس آب با خاک، رسوبات، سنگ ها، صخره ها و آلاینده های موجود

در سفره های زیرزمینی و همینطور مسیر عبور آب از آنها بستگی دارد.

علاوه بر این موارد، گازها، مواد معدنی و مواد شیمیایی مختلفی می توانند در داخل آبهای زیرزمینی نفوذ و در آن حل شوند.

چاه های آب، از متداولترین روش های استخراج آبهای زیرزمینی برای استفاده در مصرف آب خانگی شناخته می شوند.

یک چاه آب، بصورت ساده، حفره ای در زمین است که وارد یک سفره آب زیرزمینی می شود.

آب از داخل این سفره زیرزمینی توسط پمپ استخراج شده و در داخل سیستم لوله کشی، به مناطق مختلف مد نظر منتقل میشود.

عمق حفر چاه، به عوامل مختلفی مانند عمق آب زیرزمینی، کیفیت آب زیرزمینی و موقعیت زمین شناسی منطقه مد نظر برای حفر چاه بستگی دارد.

معمولاً عمق چاه هایی که در نزدیک یکدیگر حفر می شوند، خیلی به هم نزدیک است.

اما چاه های نزدیک به هم در مناطق یخبندان، ممکن است تفاوت قابل ملاحظه ای با هم داشته باشند.

 

۱- چاه حفاری شده با مته کابلی (Cable Tool Drilled Well)

 

در این روش، یک مته فلزی سنگین بلند، توسط کابلهای فلزی قوی به سمت بالا و پایین حرکت کرده و با خرد کردن سنگها و رسوبات، وارد زمین میشود

سنگهای خرد شده از طریق شیر و لوله ای که در انتهای مته تعبیه شده است

از آن خارج می شوند. غلاف (Casing) های فلزی با ضربه های محکم این دستگاه، وارد زمین شده و باعث عمیق تر شدن حفره چاه میشوند

 

۲- چاه آب حفاری شده با مته چرخشی (Rotary Drilled Water)

 

روش دیگر، روش حفر چرخشی (Rotary) است. در این روش، یک مته فلزی بزرگ حفاری، ضمن چرخش، باعث حفر چاه در زمین میشود

در این روش، یک ماده مخصوص به نام گل حفاری (Drilling Mud) و یا یک نوع ماده فوم مانند مخصوص،

در حین چرخش، از داخل مته وارد حفره چاه شده و به از سمت بالای حفره ارج میشوند

این کار نقش خنک کاری نوک مته و همینطور خروج ذرات خرد شده از داخل حفره چاه را به عهده دارد.

در حین حفاری، غلافهای دیواره چاه نیز به سمت پایین حفره فرستاده می شوند.

 

مته چرخشی

 

۳- چاه های نقطه ای (drive-point well / sand-point well / well-point)

 

در این روش، لوله های فلزی با قطر حدود ۱ ۱/۴  اینچ به هم متصل شده و بوسیله ضربه و یا چرخش به داخل زمین نفوذ می کنند

تا وارد سفره آب زیرزمینی شوند. آب، بعد از وارد شدن به سفره آب زیرزمینی، آب از طریق صفحه مشبک انتهای لوله ها وارد آن می شود

تفاوت این روش با دو روش حفاری نوع اول و دوم در شکل زیر قابل مشاهده است:

 

چاه نقطه ای

 

۴- چاه دستی (Bored well / Dug well)

این نوع چاه ها با روش سنتی گودبرداری حفر می شود.

در این روش از مته های مخصوص چاه به روش دستی استفاده شده و پس از حفر چاه و برداشت خاکهای آن،

دیواره چاه با سیمان، بتن و یا پوشش فلزی، پوشانده و مستحکم می شود

قطر این چاه ها معمولاً به چندین فوت رسیده و تا جایی حفر می شوند که به بستر آب زیرزمینی دسترسی پیدا کنند

در گذشته، از انواع آجر، سنگ و چوب برای ساختن دیواره های این چاه ها استفاده می شده است.

چاه دستی

چاه های دستی و چاه های نقطه ای، عموماً دارای عمق کمتر از ۵۰ فوت بوده

احتمال آلودگی آنها با آبهای سطحی، فاضلاب و مواد شیمیایی بیشتر است

به صورت کلی می توان گفت چون این روشها قدیمی بوده و از نظر بسیاری از استانداردهای بهداشتی کمتر قابل قبول هستند

امروزه به ندرت از آنها استفاده می شود.

” محل حفر چاه آب ”

یکی دیگر از نکات مهمی که می بایست مد نظر قرار گیرد، تعیین مکان مناسب برای حفر چاه آب است

اولین نکته مهم، این است که چاه آب می بایست بر اساس استانداردهای محلی هر منطقه و یا کشور،

حداقل فواصلی با محل ها و یا ساختمانهای اطراف خود داشته باشد تا از عدم نفوذ آلودگی احتمالی ناشی از آنها به چاه آب، اطمینان حاصل شود

به عنوان نمونه، یکی از این استانداردها برای تعیین حداقل فواصل چاه از سایر نقاط، در شکل زیر نشان داده شده است

محل حفر چاه

علاوه بر حداقل فواصل، تعیین نقطه حفر چاه آب نیز از اهمیت بالایی برخوردار است

تعیین نقطه مناسب برای حفر چاه، به ارتفاع زمین، موقعیت ساختمانهای ساخته شده و یا در حال ساخت منطقه،

لوله های گاز و کابلهای برق دفن شده زیر زمین و همینطور منابع آلودگی موجود در محدوده بستگی دارد.

در بهترین حالت، چاه آب می بایست در نقطه ای که ارتفاع آن از منابع آلودگی مانند سیستم سپتیک فاضلاب

یا مناطق مخصوص نگهداری دام، بالاتر است، حفر شود.

حداقل فواصل تعیین شده بین چاه آب با ساختمان ها و تجهیزات اطراف،

به توان بستر خاک و سنگ منطقه برای جلوگیری از نفوذ آلودگی به آب چاه بستگی دارد.

به همین دلیل است که اگر عمق چاه آب، کمتر از ۵۰ فوت بوده و یا میزان عمق آن در لایه نقوذ ناپدیر زمین (Confining Layer) کمتر از ۱۰ فوت باشد،

احتمال خطر نفوذ آلودگی به آب چاه وجود خواهد داشت.

برای این چاه ها، حداقل فواصل تا سایر ساختمانها و تجهیزات، می بایست دو برابر مقدار مشخص شده برای چاه های عادی باشد

تا از نفوذ آلودگی به آن ها جلوگیری شود

جلوتر از دیگران حرکت کنید همیشه انتخاب بهتری هم هست

 

شرکت سهند آذرخش پایتخت

2 دیدگاه

  • فرشید ضابتی فرد / ۱۴۰۲-۱۰-۱۵ در تاریخ ۰۷:۵۱

    با سلام خسته نباشید
    ببخشید سر ساختمان بنده با یک پیمانکار حفر چاه قرارداد شفاهی بستم
    تا در زمین بنده چاه آب حفر کند و متاسفانه روز بعد کارگر افغانی حفر چاه
    بر اثر برق گرفتگی دستگاه بالابر پیمانکار فوت میکنند
    پیمانکار در دفاعیه خود گفته حفر چاه نیاز به پروانه ساخت دارد
    میخواستم بدونم حفر چاه نیاز به پروانه ساخت دارد؟

    پاسخ دادن
    • شرکت پیاتیک / ۱۴۰۲-۱۰-۱۵ در تاریخ ۰۸:۲۷

      با سلام خسته نباشید دوستان همیشه گفتیم
      لطفاً برای حفر چاه با شرکت های معتبر قرارداد ببندید
      در مورد اینکه حفر چاه نیازی به مجوز دارد یا خیر
      باید بگم که بله حفر چاه آب نیاز به پروانه حفر
      از اداره امور آب و فاضلاب شهرستان را دارد
      آقای ضابتی بزرگوار امیدوارم که هرچه زودتر مشکلتون حل بشه

      پاسخ دادن